Cymunedau Dysgu Cynaliadwy

Beth yw manteision y rhaglen Cymunedau Dysgu Cynaliadwy?

• Creu adeiladau ysgol sy'n cefnogi addysg fodern, gan alluogi mynediad i bawb a galluogi athrawon i ganolbwyntio ar ddeilliannau addysgol

• Lleoedd dysgu gwell ar gyfer yr 21ain Ganrif; yn cynnwys cyfleusterau TGCh, ystafelloedd dosbarth arbenigol ac amgylcheddau dysgu awyr agored

• Darparu mwy o gyfleoedd i ddysgu trwy ymestyn ysgolion, gan gefnogi poblogaeth gynyddol y Fro

• Cefnogi Cymru ddwyieithog drwy fuddsoddi mewn cyfleusterau addysgol cyfrwng Cymraeg a Saesneg

• Mae ysgolion newydd yn cael eu dylunio i fodloni safon Rhagorol BREEAM; sy’n cynnwys codi adeiladau ynni-effeithlon, gwella cynefinoedd ar gyfer bywyd gwyllt, a lleihau cost carbon gwaith adeiladu

• Mae ysgolion newydd yn cael eu dylunio a'u hadeiladu mewn ymateb i'r argyfwng hinsawdd. Nod targedau Carbon Cyngor Bro Morgannwg yw darparu adeiladau sy’n gweithredu ar Sero Net yn sylfaenol

• Cyfleoedd incwm uniongyrchol i ysgolion trwy logi cyfleusterau i’r gymuned

• Costau cynnal a chadw llai oherwydd adeiladau newydd ac wedi’u hadnewyddu

• Bydd disgyblion a’r gymuned ehangach yn gallu cael mynediad at fannau gwyrdd, cyfleusterau hamddenol a pherfformio ac ystafelloedd cyfarfod o ansawdd

• Cyfleoedd i blant a grwpiau cymunedol ddysgu am adeiladu, gyda lleoliadau gwaith i ymgeiswyr nePreview

• wydd a chyfraniadau nwyddau i’r sector gwirfoddol yn rhan o’r gofynion buddion cymunedol a osodir ar gontractwyr

• Rhaglen adeiladu sy’n defnyddio cadwyni cyflenwi lleol ac yn cefnogi busnesau bach lle bo’n bosibl

Prosiectau arfaethedig a phrosiectau i ddod ym Mro Morgannwg

Sut mae pobl yn cymryd rhan yn y rhaglen?

• Mae disgyblion, athrawon, rhieni, llywodraethwyr a'r gymuned ehangach yn cael eu hannog i gymryd rhan yn y broses ymgynghori ar ysgolion. Mae sesiynau galw heibio ar gael i ateb ymholiadau’r cyhoedd yn ystod cyfnodau ymgynghori ac mae gwybodaeth lawn ar gael ar-lein neu drwy gopi caled ar gais

• Mae disgyblion, athrawon a llywodraethwyr yn cymryd rhan weithredol yn y broses gynllunio ac mae eu hanghenion, ynghyd ag anghenion dysgwyr y dyfodol, yn helpu i lunio dyluniad ysgolion

• Mae ysgolion yn gallu cynnal gwersi diddorol a chyffrous ynghylch ymweliadau safle i helpu disgyblion i ddysgu am y broses adeiladu a deall manteision eu cyfleusterau newydd

• Fel rhan o’r rhaglen i adnewyddu ac adeiladu ysgolion newydd, bydd y contractwyr adeiladu yn cydweithio â phrosiectau trydydd sector a sector cyhoeddus i ddarparu amrywiaeth o fuddion cymunedol

• Ar ôl cwblhau adeiladau ysgol newydd, cynhelir arolygon defnyddwyr i weld pa mor dda y mae'r adeilad yn perfformio ar lefel ymarferol

Cwestiynau cyffredin

• Ar ba ffactorau mae’r cynigion wedi’u seilio?

  Nod y Rhaglen Cymunedau Dysgu Cynaliadwy yw sicrhau bod safon amgylcheddau dysgu'n addas at y diben, bod digon o leoedd ar gael i’n dysgwyr wrth ystyried y datblygu a’r adfywio cyflym yn y Fro, a bod ein blaenoriaethau yn galluogi canlyniadau allweddol o fewn strategaethau cenedlaethol Llywodraeth Cymru a’n strategaethau lleol ein hunain.

   

  Mae’r prosiectau arfaethedig yn dangos ymagwedd y Cyngor at ddatblygu cynaliadwy ac yn cyfrannu at bum ffordd o weithio Deddf Llesiant Cenedlaethau’r Dyfodol (Cymru) 2015, sy’n canolbwyntio ar wella lles cymdeithasol, economaidd, amgylcheddol a diwylliannol. Mae addysg yn chwarae rôl allweddol wrth gyfrannu at y gwelliannau hyn, ac mae amgylcheddau dysgu modern yn darparu conglfaen i gefnogi ein dysgwyr i gyflawni'r deilliannau gorau posibl.

   

  Mae ein gwaith o gynllunio Cymunedau Dysgu Cynaliadwy yn edrych ar angen hirdymor, gan ystyried materion fel galw yn y dyfodol sy'n seiliedig ar dwf yn yr ardal, a strategaeth iaith Gymraeg. Rydym yn defnyddio dull integredig a rhagweithiol o ddatblygu cynigion; er enghraifft er mwyn paratoi at Fand B, datblygwyd bwrdd cynghori gyda rhanddeiliaid allweddol, a dyfeisiwyd strategaeth ymgysylltu â’r gymuned gynhwysfawr er mwyn datblygu cynigion. Mae’r dull cydweithredol a chynhwysol hwn yn alinio’n dda â phum ffordd o weithio'r Ddeddf Llesiant.

• Pam mae angen buddsoddiad ar rai ysgolion?

  Efallai y bydd angen mwy o fuddsoddiad ar rai ysgolion nag eraill. Mae pob ysgol sy'n perthyn i'r rhaglen seilwaith addysg ysgol fel arfer yn flaenoriaeth ar gyfer y naill neu'r llall o'r categorïau isod.

   

  Trawsnewid amgylcheddau dysgu a phrofiad dysgwyr

  Cefnogi pob dysgwr i fod yn ddinesydd iach, brwdfrydig, mentrus ac egwyddorol, sy’n barod i chwarae rhan gyflawn mewn bywyd a gwaith, mewn safleoedd dysgu sy’n ddiogel, yn gynhwysol ac yn rhydd rhag gwahaniaethu a bwlio.

   

  Gwella profiad a lles dysgwyr yn yr amgylchedd adeiledig, gan ategu’r gwaith o gyflwyno’r Cwricwlwm i Gymru.

   

  Darparu seilwaith digidol o'r radd flaenaf i wella amgylcheddau dysgu a dulliau addysgu ar gyfer myfyrwyr o bob oedran ac ar gyfer y gymuned ehangach.

   

  Cefnogi dysgwyr ag anghenion dysgu ychwanegol a’r rhai o gefndiroedd difreintiedig.

   

  Ateb y galw am leoedd mewn ysgolion

  Darparu seilwaith addysgol effeithlon ac effeithiol a fydd yn ateb y galw presennol am leoedd a'r galw i’r dyfodol.

   

  Cefnogi'n weithredol y gwaith o gyflawni Cynllun Strategol Cymraeg mewn Addysg yr awdurdod.

   

  Darparu'r nifer iawn o leoedd ar gyfer addysg cyfrwng Cymraeg a Saesneg.

  Mynd i'r afael â materion digonolrwydd lle bo'n berthnasol.

   

  Gwella cyflwr ac addasrwydd yr ystad addysg

  Lleihau’r ôl-groniad o ran costau cynnal a chadw ar gyfer yr ysgolion a'r colegau a ddewiswyd ar gyfer y rhaglen, gan ystyried yr ystad gyffredinol.

   

  Cael gwared ag adeiladau cyflwr ac addasrwydd categori D o’r ystad.

   

  Lleihau nifer yr adeiladau cyflwr ac addasrwydd categori C a gwella cyflwr adeiladau i gategori A neu B.

   

  Datblygu amgylcheddau dysgu cynaliadwy

  Gweithio tuag at garbon sero-net oes gyfan drwy'r rhaglenni a fandadwyd felly a'r targedau carbon corfforedig yn unol ag Ymrwymiadau Lleihau Carbon Llywodraeth Cymru.

  Darparu amgylcheddau dysgu cynaliadwy sy'n buddsoddi mewn bioamrywiaeth i wella'r ardaloedd o'u hamgylch a chefnogi teithio llesol.

   

  Cefnogi'r gymuned

  Ysgolion bro, defnyddio seilwaith ac adnoddau i’r eithaf i ddarparu gwasanaethau cyhoeddus gan gydweithio gydag athrawon, staff, cyrff llywodraethu, dysgwyr, teuluoedd a chymunedau.  Bydd hyn yn cynnwys sicrhau hyblygrwydd ein hasedau fel bod lle a chyfleusterau ar gael y tu allan i oriau ysgol ar gyfer sesiynau dysgu allgyrsiol, sesiynau dysgu i oedolion a sesiynau dysgu i’r gymuned.

   

  Sicrhau'r buddion cymunedol a’r gwerth cymdeithasol mwyaf posibl drwy'r gadwyn gyflenwi.

   

  Rhoi mwy o gyfleoedd i oedolion ddysgu, gan alluogi aelodau o'r gymuned i ddysgu sgiliau newydd a datblygu eu hyder.

   

  Cefnogi partneriaethau amlasiantaethol a chynnig dull integredig o gefnogi dysgwyr a'r gymuned, gan gynnwys cydleoli gwasanaethau.

• A fydd ysgolion cyfrwng Cymraeg yn cael eu ffafrio o ran buddsoddi?

  Na fyddant. Mae ein Rhaglen yn cynnwys ysgolion cyfrwng Cymraeg a Saesneg. Dyluniwyd ein rhaglen Band A a Band B i sicrhau y canolbwyntir ar bob ysgol sydd â blaenoriaethau gwahanol er mwyn cyflawni'r holl amcanion a restrir uchod. Mae ysgolion cyfrwng Cymraeg yn gysylltiedig â'r strategaeth addysg cyfrwng Cymraeg a gynhaliwyd gan Lywodraeth Cymru ond mae ysgolion cyfrwng Saesneg hefyd yn cael eu dewis i'w datblygu oherwydd ffactorau eraill.

   

  Mae Deddf Safonau a Threfniadaeth Ysgolion (Cymru) 2013 yn gosod dyletswydd ar bob Awdurdod Lleol yng Nghymru i ymgynghori ar, llunio ac adolygu Cynllun Strategol y Gymraeg mewn Addysg (CSGA) i osod cyfeiriad strategol ar gyfer cynllunio a darparu addysg cyfrwng Cymraeg a'r iaith Gymraeg yn eu hardal. Nod CSGA’r Cyngor yw ehangu mynediad at ddarpariaeth cyfrwng Cymraeg, a chynyddu'r galw am addysg Gymraeg.

• Sut byddai goblygiadau trafnidiaeth posibl yn cael eu hystyried fel rhan o'r cynigion? 

  Bydd gan ysgolion a ddatblygir amgylchedd sy'n adlewyrchu cenhadaeth genedlaethol a chwricwlwm sy'n datblygu. Bydd yr amgylcheddau dysgu modern yn integreiddio â nodau adrannau eraill Cyngor Bro Morgannwg a blaenoriaethau Llywodraeth Cymru o ran iechyd, cydraddoldeb, cymhwysedd digidol, ecosystemau gwydn, teithio llesol, a mynediad at fannau gwyrdd o ansawdd uchel.

   

  Mae'r Cyngor yn gweithio'n agos gyda'r ysgol i ffurfio cynllun trafnidiaeth ysgol diwygiedig a bydd yn annog cynifer o ddisgyblion â phosibl i gerdded, beicio neu sgwtera i'r ysgol.  Bydd llwybrau yn ardal yr ysgol yn cael eu nodi o ran cerdded/beicio ar ein Map Rhwydwaith Teithio Llesol a rhoddir blaenoriaeth uwch i lwybrau ysgol.

• A fyddai’r gwaith o adeiladu neu adnewyddu’r ysgolion yn tarfu ar staff, disgyblion a thrigolion lleol?

  Mae gan y Cyngor hanes cryf o ran trosglwyddo staff a disgyblion yn llwyddiannus i safleoedd newydd.  Yn rhan o raglen Cymunedau Dysgu Cynaliadwy Cyngor Bro Morgannwg, yn ystod y pedair blynedd ddiwethaf, rydym wedi cynnal saith trosglwyddiad rhwng cyfleusterau addysgol gan gynnwys hen safleoedd a safleoedd newydd.

   

  Ar gyfer gwaith adeiladu ar safle presennol, caiff cynlluniau eu rhoi ar waith i gynorthwyo gyda dysgu yn ystod y rhaglen ddatblygu a chaiff dyddiadau a digwyddiadau penodol eu nodi’n rhan o’r rhaglen adeiladu i leihau’r effaith a’r tarfu ar ddisgyblion a staff, yn enwedig adeg arholiadau a digwyddiadau chwaraeon. Mae'r Cyngor hefyd yn rhoi gwybod i drigolion lleol am ddyddiadau allweddol o ran cynnydd y gwaith adeiladu. Yn ystod y cyfnod ymgynghori, rydym yn annog y gymuned leol i fynychu'r sesiynau ymgysylltu a gynhelir gennym i roi'r wybodaeth ddiweddaraf i drigolion lleol.

Prosiectau wedi’u cwblhau

Cyswllt

• sustainablecommunitiesforlearning@valeofglamorgan.gov.uk