Uwch Dîm Arweinyddiaeth yn cefnogi'r defnydd o Ragenwau 

Fel rhan o'n hymdrechion parhaus i gynnwys pob hunaniaeth rhywedd, ac i ddathlu Wythnos Cynhwysiant 2021, rydym yn falch o gadarnhau y gallai unrhyw un sy'n dymuno gwneud hynny ychwanegu rhagenwau at eu llofnod e-bost.

29 Medi, 2021


Yn ddiweddar, ystyriwyd adroddiad gan Uwch Dîm Arweinyddiaeth (UDA) y Cyngor yn argymell symud tuag at annog defnyddio rhagenwau ar gyfer cydweithwyr sy'n dymuno gwneud hynny.

Un o'r prif resymau dros yr argymhelliad oedd bod defnyddio rhagenwau yn hyrwyddo cynwysoldeb ac yn dangos cefnogaeth i bobl draws, hylif rhyw neu ddeuaidd; boed hynny'n staff, defnyddwyr gwasanaeth neu bartneriaid.

Mae Cyfansoddiad y Cyngor hefyd wedi'i ddiweddaru i gynnwys termau niwtral o ran rhyw yn y ddogfen ei hun ac i'w ddefnyddio mewn cyfarfodydd ffurfiol wrth symud ymlaen.

Mae hyn yn dilyn i'r Cyngor wneud datganiad amrywiaeth ym mis Gorffennaf, gyda'r nod o greu diwylliant agored a chroesawgar i bawb.

Canllawiau ar ddefnyddio rhagenwau


Dim ond os ydych chi'n teimlo'n gyfforddus i wneud hynny y dylech wneud hyn.  Os dewiswch wneud hyn, mae'n ffordd syml o ddangos eich bod yn poeni am y bobl sydd yn y lleiafrif hwnnw ac yn eu parchu sy'n cael eu holi am eu hunaniaeth rhywedd. Mae'n helpu i feithrin ymwybyddiaeth am rywbeth na fyddai pobl efallai wedi meddwl amdano o'r blaen ac i greu gweithle mwy cynhwysol.

Mae ychwanegu'r geiriau hyn at eich llofnod e-bost yn cael y fantais ymarferol o egluro at sut yr hoffech gael eich cyfeirio.  Mae'n arwydd i'r derbynnydd y byddwch yn parchu eu hunaniaeth rhywedd a'u dewis o ragenw.  Mae'n ffordd effeithiol o normaleiddio trafodaethau am rywedd a chreu amgylchedd gwaith cynhwysol ar gyfer pobl drawsryweddol a phobl anneuaidd.  

Pan fyddwn yn anfon negeseuon e-bost at bobl y tu allan i'r sefydliad – defnyddwyr gwasanaethau, cwsmeriaid, partneriaid a rhanddeiliaid eraill – mae'n arwydd iddynt ein bod yn sefydliad cynhwysol sy'n trin pobl â pharch.

Ni allwch bob amser ddweud beth yw rhagenwau rhywedd rhywun drwy edrych arnynt. Mae gwybod a defnyddio rhagenwau rhywedd rhywun yn ffordd gadarnhaol o gefnogi'r bobl rydych chi'n gweithio gyda nhw ac yn darparu gwasanaethau iddynt.

Sut mae gwneud hyn?

Yn Outlook, cliciwch ar 'E-bost newydd', yna Neges, yna Llofnod, dewiswch 'Llofnodion...' yna 'Rhagosod'.  Yna ychwanegwch ragenwau at eich llofnod diofyn fel a ganlyn cyn clicio 'Iawn' i gadarnhau gwelliant:

He him pronoun exampleJo Bloggs
Rhagenwau:
Teitl y Swydd
Gwasanaeth Perthnasol
Cyngor Bro Morgannwg

Sicrhewch wrth olygu eich llofnod bod y llofnod diofyn ar gyfer negeseuon ac atebion newydd (i'r dde o'r llofnod rydych chi wedi tynnu sylw ato i'w olygu) yn ddiofyn yn hytrach na chorfforaethol. Gweler yr enghraifft isod.

She Her pronoun exampleDrwy ddefnyddio'r hyperddolen Rhagenwau, mae'n caniatáu i bobl nad ydynt yn siŵr pam yr ydym yn darparu'r wybodaeth hon glicio ar y ddolen i ddarllen esboniad ar wefan Stonewall.

Gallwch hefyd ddewis peidio â defnyddio rhagenwau.  Os felly, gallwch ychwanegu at eich llofnod yn lle hynny:
No pronouns – please use my name / Peidiwch â defnyddio rhagenw, defnyddiwch fy enw os gwelwch yn dda.

Cofiwch fod angen i chi ei wneud yn Gymraeg a Saesneg gan fod ein llofnodion yn ddwyieithog.  Gallwch ddewis y rhagenwau Cymraeg a Saesneg priodol o'r tabl isod. Rhowch wybod i ni os oes eraill yr ydych am eu defnyddio fel y gallwn eu cyfieithu i'r Gymraeg. Rydym yn aros am gyngor cenedlaethol pellach ar sut y caiff rhagenwau a ddefnyddir yn llai aml eu defnyddio yn Gymraeg.

Gallwch ddewis y rhagenwau Saesneg a Chymraeg priodol o'r rhestr isod.

Rhowch wybod i ni os oes eraill yr ydych am eu defnyddio fel y gallwn eu cyfieithu i'r Gymraeg. Rydym yn aros am gyngor cenedlaethol pellach ar sut mae rhagenwau a ddefnyddir yn llai aml yn cael eu trin yn y Gymraeg.

Rhagenwau

Geiriau rydym yn eu defnyddio i gyfeirio at rywedd pobl mewn sgwrs - er enghraifft, 'ef' neu 'hi'. Gall rhai pobl ffafrio bod pobl eraill yn defnyddio geiriau niwtral o ran rhywedd, megis nhw/eu a ze/zir. 

 

Enghreifftiau o Ragenwau Rhywedd

  • He / Him - E / Fe
  • She / Her - Hi
  • They / Them - Nhw
  • Sut ydw i'n gofyn i rywun beth yw eu rhagenw rhywedd?

    Fel rhan o gyflwyniad yn y gwaith neu mewn cyfarfodydd, gallwch ddweud "Dywedwch wrthym eich enw, eich rôl, ac os ydych yn gyfforddus, eich ynganiad rhyw."  Efallai y byddwch yn clywed ynganiadau niwtral o ran y rhywiau fel "nhw, nhw, eu rhai nhw" – neu mae'n well gan rai pobl eich bod yn defnyddio eu henw yn unig. 

     

    Eglurwch fod hynny'n ddewisol a chaniatáu i bobl ddewis a ydynt yn cadarnhau eu rhagenwau.  Efallai y bydd rhai'n teimlo'n anghyfforddus gan nad yw'n rhywbeth y maent fel arfer yn ei wneud.  Efallai y bydd rhai'n teimlo dan bwysau i ddatgelu gwybodaeth amdanynt eu hunain nad ydynt yn hapus i'w gwneud yn y gweithle a byddai hynny'n amhriodol.  Efallai na fydd person sy'n cwestiynu ei ryw am osod rhagenw ar hyn o bryd, efallai na fydd person traws am ddweud hyn wrth ystafell (mae hyn yn digwydd llawer gyda phobl anneuaidd).     

     

    Mewn sgwrs un-i-un, y ffordd orau o ofyn yw gyda chwestiwn syml: "Beth yw eich rhagenwau rhyw?" neu "Allwch chi fy atgoffa o ba ynganiad rydych chi'n ei hoffi i chi'ch hun?" neu "Fy enw i yw Jo a'm rhagenwau yw ef.  Beth amdanoch chi?”

     

    Gan y gall enwau a rhagenwau newid dros amser, mae'n well ymgorffori'r cwestiynau hyn yn rheolaidd mewn cyfarfodydd a chyflwyniadau

     

     

     

  • Beth sy'n digwydd os byddaf yn defnyddio'r rhagenw rhywedd anghywir ar gyfer rhywun? 
    Os ydych chi'n sylweddoli hynny ar hyn o bryd, cywirwch eich hun.  Ymddiheurwch ac ailddatganwch y rhagenw cywir, fel yn, "Mae'n ddrwg gennyf, roeddwn i'n golygu hi."  Os ydych yn sylweddoli eich camgymeriad ar ôl y ffaith, ymddiheurwch yn breifat a symud ymlaen.  Yn y naill achos neu'r llall, peidiwch â phendroni am y camgymeriad.  Mae'n amhriodol gwneud i'r person deimlo'n lletchwith ac yn gyfrifol am eich cysuro. Eich gwaith chi yw cofio a pharchu rhagenwau rhywedd rhywun.
  • Ble galla’ i gael rhagor o gyngor?  
    Os oes angen rhagor o wybodaeth neu gyngor arnoch, cysylltwch â rhywun yn y Tîm Cydraddoldeb neu GLAM.