Yr Wythnos gyda Rob

26 Medi 2025

Helo Bawb,

Hoffwn ddechrau diweddariad yr wythnos hon gyda nodyn atgoffa am yr arolwg Gadewch i ni Siarad Am Fywyd yn y Fro, a lansiwyd yn gynharach y mis hwn.

Mae'r arolwg yn rhoi cyfle i drigolion rannu eu profiadau o fyw ym Mro Morgannwg a'u barn am wasanaethau cyhoeddus, blaenoriaethau, a gwneud penderfyniadau lleol.

Mae llawer ohonoch yn byw yn y Fro, ac rydym yn gwerthfawrogi eich cyfraniadau fel trigolion, ond hefyd fel cydweithwyr sy'n gweithio o fewn eich cymunedau.

Mae'r arolwg eleni yn adeiladu ar lwyddiant y llynedd, lle roedd canlyniadau hynny yn llywio ein Cynllun Corfforaethol Bro 2030 yn dilyn ymatebion gan dros 4,000 o drigolion. 

Mae'r arolwg yn fyw nawr yn fan hyn.

Dim ond un o'r nifer o ffyrdd rydyn ni'n gweithio i wrando ar ein preswylwyr a'u cefnogi yw arolwg Gadewch i ni Siarad Am Fywyd yn y Fro, ond hefyd gweithredoedd bob dydd ein staff sy'n wirioneddol adlewyrchu ein gwerthoedd fel cyngor.

Wrth wraidd yr hyn rydym yn ei wneud yw'r gofal, y tosturi a'r ymroddiad a ddangosir gan gydweithwyr ar draws ein gwasanaethau.

Dangoswyd y gwerthoedd hynny'n glir yn ddiweddar gan ddau aelod o'n tîm sbwriel, Craig Baston a Daniel John, a aeth uwchben a thu hwnt yn ddiweddar i gefnogi preswylydd mewn angen. Daeth y par i gymhorth preswylydd oedd wedi syrthio yn ei ardd. Gan dynnu ar hyfforddiant cymorth cyntaf blaenorol, fe wnaethant drin a gwisgo clwyfau'r preswylydd gyda gofal.

Diolch i'w ymateb cyflym a'u caredigrwydd, gwnaeth y preswylydd adferiad llawn ac yn ddiweddarach diolchodd yn gyhoeddus i Craig a Daniel am eu cymorth y diwrnod hwnnw.

Hoffwn hefyd ddweud diolch yn fawr i'r ddau ohonoch - mae eich gweithredoedd yn glod i'n sefydliad ac yn adlewyrchiad o'r gwerthoedd rydyn ni i gyd yn falch o'u cynnal.

Wrth i ni geisio helpu'r rhai sydd ein hangen, hoffwn hefyd rannu apêl frys am nwyddau ymolchi heb eu defnyddio/newydd ar gyfer Gwasanaeth Cam-drin Domestig y Fro (VDAS) sydd wedi'i leoli yn y Barri.

Maent yn casglu pethau ymolchi hanfodol (siampŵ, past dannedd, diarogydd, ac ati) ar gyfer menywod a phlant sy'n profi neu mewn perygl o gam-drin domestig. Mae VDAS yn darparu 18 uned llety diogel i deuluoedd mewn argyfwng - mae llawer yn cyrraedd heb ddim byd ond y dillad maen nhw'n eu gwisgo.

Gall eich rhoddion helpu i ddarparu cysur, urddas a gofal yn ystod cyfnod anhygoel o anodd.

Os hoffech gyfrannu, gadewch eitemau wrth y brif ddesg yn y derbynfa yn y Swyddfeydd Dinesig erbyn dydd Mercher 1af Hydref. Bydd Lynne Clarke o C1V yn eu danfon i VDAS ddydd Iau 2ail Hydref.

Gan adeiladu ar y thema cymunedol, lansiwyd ein partneriaeth newydd gyda Chyngor Caerdydd a'r datblygwr tai Lovell yr wythnos hon - gan nodi carreg filltir sylweddol yn ein hymrwymiad parhaus i ddarparu cartrefi fforddiadwy o ansawdd uchel mewn cymunedau ledled y rhanbarth.

Nod y bartneriaeth arloesol hon yw darparu tua 2,500 o gartrefi dros y blynyddoedd nesaf, gan gynnwys tua 1,600 o dai cyngor newydd wedi'u lledaenu ar draws 25 safle yng Nghaerdydd a'r Fro.

Yn bwysicach fyth, mae'r bartneriaeth yn canolbwyntio nid yn unig ar adeiladu mwy o gartrefi, ond hefyd ar greu cymdogaethau cynaliadwy, cynhwysol. Bydd llawer o'r cartrefi newydd yn effeithlon o ran ynni ac wedi'u cynllunio gyda'n hymrwymiad ar y cyd i nodau amgylcheddol, gan gynnwys ymrwymiad Prosiect Sero y Fro i ddod yn garbon niwtral erbyn 2030.

Wrth i ni barhau i wneud camau i wella ein cymunedau, cefais gyfle hefyd i fynychu dadorchuddiad swyddogol Cynllun Creu Lleoedd Penarth yr wythnos diwethaf.

Roedd y digwyddiad lansio yn Nhŷ Turner ym Mhenarth yn nodi cam nesaf y broses Creu Lleoedd, gyda'r cam gweithredu i ddechrau ym mis Hydref pan fydd Bwrdd Tref Penarth yn cyfarfod am y tro cyntaf.

Roedd yn wych gweld nifer mor uchel gan drigolion a'r gymuned ehangach ym Mhenarth i glywed am y cynllun, ac mae'n cyd-fynd yn berffaith â'n huchelgeisiau fel Cyngor i wneud y Fro yn fwy pleserus i bawb.

Yn yr un modd, mae hefyd yn bwysig cydnabod y gwaith anhygoel sy'n digwydd yma yn y Fro i gadw ein cymunedau'n ddiogel hefyd.

Yn ddiweddar derbyniodd cydweithwyr mewn Gwasanaethau Rheoleiddio a Rennir, sy'n gweithio gydag Uned Benthyca Arian Anghyfreithlon Cymru, Ganmoliaeth Arbennig gan Wobr Keith Hughes yn dilyn gwaith arloesol ar Operation Usk.

Ymchwiliad amlasiantaeth yw Operation Usk a ddatgelodd grŵp troseddau cyfundrefnol soffistigedig sy'n ymwneud â dosbarthu tybaco anghyfreithlon a gwyngalchu arian ar raddfa fawr ledled De Cymru.

Arweiniodd at erlyn 11 o ddiffynyddion yn llwyddiannus ar ôl treial ymleddedig 15 wythnos.

Yn gyfan gwbl, arweiniodd yr achos at fwy na 31 mlynedd o ddedfrydau garchar ar unwaith a 7 mlynedd a 6 mis arall mewn dedfrydau gohiriedig am droseddau twyll a gwyngalchu arian.

Arweiniodd yr ymchwiliad, a ddatgelodd gwyngalchu mwy na £3.4 miliwn drwy we o fusnesau sy'n seiliedig ar arian parod, cyfrifon banc trydydd parti, a throsglwyddiadau rhyngwladol, hefyd at adennill £600,000 mewn cynhyrchion tybaco anghyfreithlon.

Rhoddir Gwobr Keith Hughes yn flynyddol i dîm neu unigolyn sy'n dangos arloesedd ac effeithiolrwydd rhagorol wrth fynd i'r afael â throseddau ariannol drwy ymchwilio a gorfodi cyfreithiol.

Llongyfarchiadau mawr i bawb a fu'n rhan am eu gwaith tîm a'u hymroddiad eithriadol wrth gyflawni'r gydnabyddiaeth genedlaethol hon. Gwaith arbennig!

Ychydig o wythnosau yn ôl soniais i fod BBC Wales News wedi ymweld â'n Gorsaf Trosglwyddo Gwastraff yn y Barri i ffilmio darn am y system ailgylchu plastigau meddal yr ydym yn ei threialu.

Darlledwyd yr adroddiad newyddion terfynol yr wythnos hon ar draws holl sianeli Newyddion BBC Cymru, gan gynnwys adroddiadau teledu a radio dwyieithog yn cynnwys y Swyddog Prosiect Gwastraff, Bethan Thomas, a Hollie Smith o'r Tîm Cyfathrebu.

Cafodd dros 70 y cant o'r deunydd a gasglwyd yn y Fro ei ailgylchu yn ystod 2023/24, sy'n golygu ein bod ymhlith ardaloedd Awdurdodau Lleol Cymru sy'n perfformio orau, gyda Chymru ei hun yn arweinydd byd yn y maes hwn.

Mae'r erthygl yn tynnu sylw at y cyfraniad pwysig rydyn ni'n ei wneud i ymdrechion ailgylchu yn lleol ac yn genedlaethol, ac yn eu darn, cyfeiriodd y BBC at y Fro fel “un o awdurdodau lleol sy'n perfformio orau y wlad” ar gyfer ailgylchu.

Dyma newyddion ardderchog i'r Fro - hafan BBC Wales News yw'r ffynhonnell newyddion a ddarllenir fwyaf yng Nghymru - ac mae'n tynnu sylw at ein safle fel arweinwyr diwydiant ar lwyfan cenedlaethol.

Gallwch ddarllen yr adroddiad newyddion llawn yma.

Mae'r momentwm cadarnhaol ynghylch ailgylchu yn adlewyrchu newid ehangach tuag at ddewisiadau gwyrddach fel sefydliad - ac ni fu erioed amser gwell i bob un ohonom gymryd rhan.

Wrth i ni barhau i ddod o hyd i ffyrdd newydd o leihau gwastraff ac ailfeddwl ein harferion bob dydd, mae'n briodol bod yr wythnos hon yn nodi Wythnos Werdd UNISON.

UNISON yw undeb mwyaf y DU, sy'n gwasanaethu mwy na 1.3 miliwn o aelodau, sy'n cynrychioli staff amser llawn a rhan-amser sy'n darparu gwasanaethau cyhoeddus.

Mae'r undeb yn cydnabod pwysigrwydd yr agenda werdd a'r effaith frys y bydd newid yn yr hinsawdd yn ei chael ar ein hamgylcheddau gwaith, ein cymunedau, ein teuluoedd a'n teulu byd-eang.

Yma yn y Fro, rydym yn rhannu'r ymrwymiad hwn drwy Brosiect Zero - ein cynllun i fynd i'r afael â newid hinsawdd, torri allyriadau carbon a gweithio'n fwy cynaliadwy. Gallwch archwilio adnoddau, hyfforddiant a diweddariadau drwy Borth Prosiect Sero.

P'un a ydych chi'n aelod UNISON ai peidio, mae galwad ar i bawb addo un (neu fwy) O weithredoedd gwyrdd mawr neu fach i nodi'r Wythnos Werdd. Er enghraifft, cerdded, beicio neu ddefnyddio trafnidiaeth gyhoeddus ar gyfer taith, neu wneud newidiadau yn y cartref neu'r gwaith i leihau'r defnydd o ynni.

Os gwnaethoch chi unrhyw newidiadau gwyrdd yr wythnos hon, rhowch wybod i ni yma.

Mewn newyddion eraill, ymgasglodd cydweithwyr yn Ysgol Gynradd Palmerston ddydd Iau ar gyfer dadorchuddio'r ardd goffa newydd sbon er cof am Shirley Curnick, a fu farw yn gynharach eleni.

Roedd Shirley, cynorthwyydd cegin annwyl yn yr ysgol, yn adnabyddus am ei hymrwymiad diflino a'i gofal am y disgyblion a fwydodd dros yrfa mwy na 45 mlynedd o hyd.

Roedd gan Graeme Jones, Dirprwy Bennaeth Palmerston, weledigaeth ar gyfer ardal o laswellt wrth ochr adeilad yr ysgol, a gyda chymorth arian grant drwy Cadwch Gymru'n Daclus, llwyddodd yr ysgol i brynu deunyddiau a sefydlu Clwb Garddio i ddysgwyr drawsnewid yr ardal.

Yn dilyn marwolaeth Shirley, penderfynwyd y byddai'r ardd newydd yn cael ei chysegru er cof iddi gydag ychwanegu rhai planhigion porffor - hoff liw Shirley - a phlac ar fainc ardd newydd, yn sefyll fel lle parhaol i'w ddefnyddio ar gyfer coffa a myfyrio.

Diolch yn fawr i Graeme a'r grŵp o ddysgwyr yn Ysgol Gynradd Palmerston a weithiodd yn galed i wneud yr ardd goffa newydd hardd hon yn bosibl.

Yn olaf, yn dilyn llwyddiant digwyddiad mis Mai, mae Ffair Swyddi Cyngor Bro Morgannwg yn dychwelyd ddydd Mercher, 22ain Hydref 2025, o 10yb—1yp yn Y POD, Broad Street, Y Barri.

Mae hwn yn gyfle gwych i adrannau:

• Hyrwyddo swyddi gwag presennol ac sydd ar ddod
• Cwrdd â darpar ymgeiswyr wyneb yn wyneb
• Rhannu mewnwelediadau am weithio i'r Cyngor

Bydd awr dawel hefyd o 12yp—1yp i gynnig amgylchedd tawelach i'r rhai sydd ei angen.

Dyma gyfle gwych i arddangos y gwaith rydym yn ei wneud fel sefydliad - fel un o gyflogwyr mwyaf y Fro - i ddarpar ymgeiswyr nad oedd efallai wedi ystyried gyrfa mewn gwasanaeth cyhoeddus o'r blaen.

I gymryd rhan, gallwch sicrhau eich lle yn y Ffair Swyddi yma.

Diolch yn fawr iawn i chi i gyd am eich ymdrechion yr wythnos hon.

Maent, fel erioed, yn cael eu gwerthfawrogi'n fawr iawn.

Diolch yn fawr iawn,

Rob