Rhaglen Ailsefydlu Afghanistan — Cwestiynau Cyffredin

Cwestiynau Cyffredin

• Beth yw Rhaglen Ailsefydlu Afghanistan (ARP)?

   

  Mae Rhaglen Ailsefydlu Afghanistan (ARP) yn rhaglen ailsefydlu Llywodraeth y DU a arweinir gan y Weinyddiaeth Amddiffyn, y Swyddfa Gartref, y Weinyddiaeth Tai, Cymunedau Tai ac a gefnogir gan Gyngor Bro Morgannwg. Mae'n dwyn ynghyd gynlluniau ailsefydlu Afghanistan presennol mewn un biblinell, effeithlon. Mae'r ARP yn cynnig adleoli ac ailsefydlu i ddinasyddion Afghanistan, ac aelodau eu teulu, sydd:

   

  • Gweithio i neu gyda Llywodraeth y DU i gefnogi cenhadaeth y DU yn Afghanistan;
  • Cynorthwyo ymdrechion y DU yn Afghanistan a sefyll dros werthoedd fel democratiaeth, hawliau menywod, rhyddid barn, a rheolaeth y gyfraith;
  • Yn cael eu hystyried yn agored i niwed neu mewn perygl gan y Taliban;
  • Aseswyd eu bod yn wynebu'r risg bersonol uchaf o ganlyniad i ddigwyddiad data Chwefror 2022, ar yr adeg y daeth y Llywodraeth flaenorol yn ymwybodol ei fod wedi digwydd.

   

  Mae'r holl Afghaniaid sy'n adleoli i'r DU drwy'r ARP wedi cyrraedd yn gyfreithlon ac mae ganddynt statws mewnfudo o ganiatâd amhenodol i aros (ILR). O'r herwydd, maent yn gallu byw a gweithio'n rhydd yn y DU. 

• Faint o bobl fydd yn dod i Fro Morgannwg fel rhan o'r ARP? 

   

  Mae teuluoedd ARP yn cael eu lletya ledled y DU i sicrhau cyfran deg ar draws ardaloedd Awdurdodau Lleol. Yn y Fro, bydd hyd at 250 o drigolion dros dro, yn bennaf mewn grwpiau teuluol. Disgwylir i deuluoedd aros yn y gwesty (a elwir yn llety pontio) am hyd at naw mis, er yn ymarferol bydd y rhan fwyaf o bobl yn symud ymlaen yn gynt na hynny. Mae byw mewn gwesty wedi'i gynllunio fel mesur trosiannol, ar ôl cyrraedd, gyda chymorth ar gael i sicrhau bod teuluoedd yn gallu symud ymlaen i'w llety sefydlog eu hunain cyn gynted â phosibl. Unwaith y bydd ein teuluoedd gwreiddiol yn symud allan, efallai y byddwn yn cael teuluoedd newydd ychwanegol, ond ni fydd gennym fwy na 250 o bobl ar unrhyw un adeg.

   

  Nid yw defnyddio'r gwesty hwn fel llety trosiannol wedi arwain at golli unrhyw swyddi ar gyfer staff y cyngor neu'r gwesty. 

• Beth yw statws mewnfudo pobl sy'n cyrraedd o dan y cynllun ARP? 

   

  Mae pawb sy'n ailsefydlu yn y DU o dan Raglen Ailsefydlu Afghanistan yn dod i'r DU yn gyfreithlon ac mae ganddynt Ganiatâd Amhenodol i Aros gan Lywodraeth y DU a chaniatâd i fyw a gweithio yn y DU. Ystyrir eu bod wedi ymgartrefu yn y DU. 

• Ble fyddan nhw'n byw?

   

  Bydd y teuluoedd yn byw yn y llety pontio hwn am hyd at naw mis. Mae teuluoedd yn rhydd i adael os dymunant a'r disgwyl yw y byddant yn chwilio am lety sefydlog addas yng Nghymru neu ledled y DU. Nid ydym yn datgelu cyfeiriadau ein preswylwyr newydd i ddiogelu eu preifatrwydd a'u cyfrinachedd, ac rydym yn gofyn i bawb eu parchu.

• Pa mor hir fydd teuluoedd yn byw yn y llety pontio?

   

  Gall ein teuluoedd newydd fyw yn eu llety pontio am uchafswm o naw mis. Bwriad hyn yw rhoi amser iddynt ddod o hyd i lety hirdymor arall, yn ogystal â'u helpu i ddysgu am fywyd yn y DU.

   

  Rydym yn disgwyl y bydd rhai o'r teuluoedd newydd yn aros ym Mro Morgannwg yn y tymor hwy, ond bydd teuluoedd yn cael eu hannog i ystyried cyfleoedd ledled y DU. Bydd teuluoedd yn cael eu cefnogi i integreiddio â chymunedau lletyol newydd, fel sydd wedi digwydd yn llwyddiannus gyda chyrraedd Wcreineg, Hong Kong a Syria yn ystod y degawd diwethaf.

• Pwy sy'n talu am y cynllun hwn? 

   

  Mae pecyn cyllid gan Lywodraeth y DU ar gael i'r cyngor i gefnogi pob un sy'n cyrraedd Afghanistan newydd i integreiddio i'r DU a dod yn hunangynhaliol. Gall cynghorau hawlio 'tariff' fesul cyrraedd ar yr ARP. Rydym wedi manteisio ar y cyllid hwn i'n helpu i ddarparu gofal, cymorth a gwasanaethau hanfodol fel iechyd ac addysg.

• A wnaeth y Cyngor gais i fod yn rhan o'r cynllun? 

   

  Na, mae hwn yn gynllun traws-lywodraethol ledled y DU ac nid yw'n rhywbeth y gall cynghorau wneud cais amdano.

• Pam nad ymgynghorwyd â phreswylwyr? 

   

  Rydym yn deall y gallai fod gan rai preswylwyr gwestiynau. Mae tryloywder yn bwysig, a byddwn yn parhau i ddarparu diweddariadau wrth i ni groesawu teuluoedd i'n hardal.

   

  Ym mis Mawrth 2025, ysgrifennodd Llywodraeth y DU at Arweinwyr, Prif Weithredwyr a Phartneriaid Ymfudo Strategol i geisio llety trosiannol brys ar gyfer Rhaglen Ailsefydlu Afghanistan (ARP). Roedd llythyr Llywodraeth y DU yn gofyn i bob rhanbarth/cenedl enwebu llety trosiannol yn unol â'u dyraniad rhanbarthol/cenedlaethol cychwynnol o ddyfodiaid Afghanistan hyd at fis Mawrth 2026. Sefydlwyd dyraniadau rhanbarthol i sicrhau bod yr holl genhedloedd a rhanbarthau yn chwarae eu rhan.

   

  Cyn hynny, roedd Llywodraeth y DU wedi ystyried defnyddio'r gwesty yn hwyr yn 2024. Yn dilyn ymweliad arall â'r safle ddechrau Ebrill 2025, barnwyd ei fod yn addas i'w ddefnyddio fel rhan o'r ARP ac felly roedd Partner Ymfudo Strategol Cymru wedi cynnwys y gwesty wrth ddychwelyd i Lywodraeth y DU. Ar ôl cadarnhau bod y gwesty'n addas, ymgysylltodd y Weinyddiaeth Amddiffyn â'r Awdurdod Lleol a gofyn am sylwadau ar y defnydd arfaethedig. Yn dilyn hynny, llofnododd y Weinyddiaeth Amddiffyn gontract gyda'r gwesty.

   

  Mae defnyddio'r gwesty yn cyflawni dyraniad rhanbarthol Cymru ar gyfer llety pontio ARP ar gyfer y flwyddyn ariannol 25/26.

• A fydd hyn yn effeithio ar y rhestr dai? 

   

  Disgwylir y bydd pobl yn sicrhau cyflogaeth ac eiddo rhent preifat yn ystod y naw mis o drawsnewid. Maent yn gweithio gydag arbenigwyr cymorth tai ymroddedig fel rhan o'r llwybr Dod o Hyd i'ch Hun, sy'n rhan o'r cynllun ARP, i sicrhau eu bod yn cael pob cyfle i fyw'n annibynnol yn y DU, sef eu cartref erbyn hyn.

  
  Gall pobl gyflwyno unrhyw le yn y wlad fel pobl ddigartref. Os bydd rhywun yn cyflwyno fel person digartref ar ôl y cyfnod pontio o naw mis, yna mae gennym ddyletswydd statudol i'w helpu. Fodd bynnag, mae'n rhaid i aelwydydd digartref aros yn eu tro fel pawb arall - ni fyddant yn osgoi'r rhestr aros.

  
  Nid yw aelwydydd digartref yn cael eu gwarantu o ran tai cymdeithasol. Rydym yn rheoli'r rhestr dai ac yn helpu aelwydydd sydd naill ai dan fygythiad, neu sy'n ddigartref, i ddod o hyd i lety drwy gynllun tai personol. Mae hyn yn cynnwys nifer o lwybrau i lety bob yn ail.

   

  Gellir cyflawni ein dyletswydd i helpu aelwydydd digartref trwy gynnig llety rhent preifat addas. Rydym yn aml yn helpu aelwydydd digartref i ddod o hyd i lety rhent addas yn lle tai cymdeithasol. 

• A yw'r teuluoedd newydd yn cael gofal iechyd preifat? 

   

  Na, ni fydd teuluoedd yn derbyn gofal iechyd preifat. Bydd unigolion yn cael eu cofrestru gyda gwasanaethau iechyd lleol tra byddant yn byw yn yr ardal a byddant yn gallu cael yr un lefel o ofal â phreswylwyr eraill. Byddant yn amodol ar yr un amseroedd aros ac ymateb. Bydd ein partneriaid yn y GIG yn derbyn cyllid ychwanegol gan Lywodraeth y DU ar gyfer pob claf newydd sydd wedi'i gofrestru.

• Gwiriadau diogelwch a chymorth integreiddio

   

  Rhaid i bawb a ganfyddir yn gymwys ar gyfer yr ARP gael gwiriadau diogelwch cadarn a fetio cyn iddynt adael, gan gynnwys ar gyfer diogelwch gwladol. Os na fyddant yn pasio'r gwiriadau hyn, ni roddir caniatâd amhenodol iddynt aros yn y DU.

   

  Bydd y rhan fwyaf o'r rhai sy'n cyrraedd yn unedau teuluol a ddaeth i'r DU am resymau dyngarol, ac mae llawer ohonynt yn gweithio neu'n ymladd ochr yn ochr â lluoedd Prydain yn Afghanistan, tra bod eraill yn cael eu targedu gan y Taliban oherwydd eu hymrwymiadau i hawliau dynol.

   

  Mae'r holl westeion sy'n cyrraedd wedi derbyn briffiau ymwybyddiaeth ddiwylliannol y DU cyn cyrraedd ac i gyflymu eu dilyniant i lety sefydlog, swyddi a gallu cyfrannu at eu cymunedau newydd. Rhoddir rhagor o sesiynau briffio ymsefydlu ar ôl cyrraedd a fydd yn sicrhau eu bod yn deall am fywyd yng Nghymru, gan gynnwys cyfreithiau ac arferion Cymru a'r DU sy'n cadw pawb yn ddiogel yn ein cymunedau.

   

  Mae'r cyngor yn gwirio'n rheolaidd gyda'r heddlu ynghylch diogelwch yr ardal leol ac nid oes tystiolaeth i awgrymu y bydd troseddu yn cynyddu. Nid oes angen i drigolion lleol boeni am risgiau cynyddol i'w diogelwch. 

• A wnaethoch chi dynnu pobl ddigartref o'r gwesty i'w ddefnyddio ar gyfer y cynllun ARP?

   

  Yn flaenorol, defnyddiodd y Cyngor yr Holiday Inn Express fel llety dros dro i bobl ddigartref, ond daeth y trefniant hwnnw i ben ym mis Mawrth cyn i Lywodraeth y DU ddewis cartrefu Personau â Hawl o Afghanistan yno dros dro, felly nid yw'r ddau benderfyniad yn gysylltiedig.

   

  Cafodd y bobl a arferai aros yn y lleoliad hwn eu hailgartrefu fel rhan o Raglen Ailgartrefu Cyflym y Cyngor. Mae'r rhaglen wedi cynnwys yr Awdurdod yn adeiladu mwy o dai cymdeithasol, sicrhau mwy o fynediad i gartrefi rhent preifat, ailfodelu tai cyngor presennol i ddarparu ar gyfer niferoedd mwy o bobl sengl, a blaenoriaethu pobl ddigartref sy'n byw mewn llety dros dro i'w lleoli mewn tai rhent cymdeithasol.

   

  Bu cynnydd hefyd yn nifer yr unedau llety dros dro sy'n eiddo i'r cyngor, gan gynnwys datblygiad Heol Croeso yn Llanilltud Fawr, sy'n darparu'n benodol ar gyfer llochesi Wcrain a'r rhai sydd ar restr aros tai'r cyngor.

• A fydd unrhyw bwysau ychwanegol ar ein gwasanaethau cymunedol — ysgolion a meddygfeydd? Sut yr eir i'r afael â'r pwysau ychwanegol hwn?

   

  Mae sgyrsiau cychwynnol wedi cael eu cynnal gydag ysgolion lleol i asesu capasiti presennol a'r posibilrwydd o leoli plant, ond nid oes unrhyw benderfyniadau terfynol wedi'u gwneud eto.

   

  Bydd Llywodraeth y DU yn darparu cyllid i gefnogi addysg a chynyddu capasiti gwasanaethau iechyd fel meddygfeydd.