Asesiad Perfformiad y Panel (APP)
Beth yw'r APP?
Rhoddodd Deddf Llywodraeth Leol ac Etholiadau (Cymru) 2021 ddyletswyddau newydd ar holl Awdurdodau Lleol Cymru. Mae'r Ddeddf yn ei gwneud yn ofynnol i Gyngor gadw perfformiad dan adolygiad ac adrodd arno drwy hunanasesiad blynyddol. Cyflwynodd y Ddeddf ofyniad hefyd am asesiad allanol o ba raddau y mae awdurdodau lleol yn bodloni 'gofynion perfformiad' y Ddeddf drwy banel o gyfoedion. Rhaid cynnal yr asesiad hwn unwaith ym mhob cylch etholiadol ac fe'i gelwir yn Asesiad Perfformiad y Panel (APP). Mae'r gofynion perfformiad sy'n cael eu hasesu gan y APP yn cynnwys i ba raddau y mae'r Cyngor:
-
Yn arfer ei swyddogaethau'n effeithiol
-
Yn defnyddio ei adnoddau yn economaidd, yn effeithlon ac yn effeithiol
-
Mae ei lywodraethu yn effeithiol ar gyfer sicrhau'r uchod
Roedd y Ddeddf yn ei gwneud yn ofynnol cynnwys pedwar aelod penodedig o'r panel. Roedd panel a gomisiynwyd y Fro yn gyson â'r gofynion hyn:
-
Cadeirydd Annibynnol — Sally Loudon, cyn Brif Weithredwr Confensiwn Awdurdodau Lleol yr Alban (COSLA), cyn Brif Weithredwr Cyngor Argyll a Bute.
-
Uwch Aelod Cyfoed — Neil Prior, Cyngor Sir Penfro, aelod Cabinet dros gymunedau, gwella corfforaethol, a llesiant cenedlaethau'r dyfodol (Aelod Annibynnol).
-
Uwch Swyddog Cyfoed — Ellis Cooper, Prif Swyddog Gweithredol, Cyngor Bwrdeistref Sirol Merthyr Tudful.
-
Cymheiriaid o'r sector cyhoeddus, preifat, gwirfoddol ehangach: Anna Randle, Ymgynghorydd Strategol, New Local — melin drafod a rhwydwaith annibynnol.
Nod y APP yw cefnogi'r Cyngor i gyflawni ei ddyheadau drwy ddatblygu ei ddealltwriaeth o sut mae'n gweithredu a sut y gall sicrhau bod gwasanaethau effeithiol yn cael eu darparu yn y tymor hir. Felly rhoddodd y APP gyfle i wirio ein cynlluniau gwella sy'n dod i'r amlwg fel rhan o ddatblygiad Cynllun Corfforaethol 2025-30 a'r Rhaglen Ail-lunio. Dewiswyd amseriad y APP yn benodol i gyd-fynd â'r datblygiadau hyn a gofynnwyd i'r panel ystyried:
-
Arweinyddiaeth: Pa mor effeithiol yw ein trefniadau arweinyddiaeth wrth ddeall a chyfathrebu heriau a chyfeiriad y sefydliad?
-
Cynllun Corfforaethol: A yw ein dull o ddatblygu'r Cynllun Corfforaethol a'r trefniadau perfformiad cysylltiedig yn un a fydd yn gosod gweledigaeth uchelgeisiol ond realistig ar gyfer y Fro a'n galluogi i ddangos cyflawni canlyniadau allweddol?
-
Trawsnewid: A oes gan ein Rhaglen Trawsnewid sy'n dod i'r amlwg y potensial i newid y ffordd yr ydym yn gweithio i gefnogi cyflawni ein hamcanion yng nghyd-destun heriau ariannol sylweddol?
Cynhaliwyd y PPA ym mis Tachwedd 2024 a dim ond hwn oedd y trydydd PPA i gael ei gynnal gan Gyngor Cymru.
Canfyddiadau'r PPA:
Dywedodd adroddiad y PPA ei fod yn “foment gyffrous a phrif i'r awdurdod, ac mae'r Cyngor yn meddu ar sylfeini cryf i sbarduno twf a datblygiad yn y dyfodol”. Daeth yr adroddiad i'r casgliad bod y Cyngor wedi sefydlu ei hun fel “sefydliad sy'n seiliedig ar werthoedd gyda diwylliant mewnol da” yn arddangos “awydd cryf am arloesi a pharodrwydd i wneud pethau'n wahanol”. Nododd y Panel hefyd fod y “perthnasoedd gwaith cryf rhwng yr Arweinydd, Prif Weithredwr, uwch staff ac aelodau” yn ogystal â “perthnasoedd allanol cadarn” gyda “bartneriaid yn amrywio o statudol drwodd i bartneriaethau lleol mwy anffurfiol”.
Roedd yr adroddiad yn gyflenwol i'r arweinyddiaeth, gan nodi “bod gan y Cyngor arweinwyr effeithiol... uchel eu parch”.
Disgrifiodd y panel hefyd “ymrwymiad clir” i gyflawni'r Cynllun Corfforaethol “uchelgeisiol”, er bod rhai staff “wedi mynegi pryder ynghylch y gallu i'w gyflawni” er gwaethaf eu optimistiaeth a'u hyder amlwg yn y rhaglen drawsnewid.
O ran y rhaglen drawsnewid, Ail-lunio, daeth y Panel i'r casgliad “mae'r Cyngor mewn sefyllfa dda i gyflawni'r nodau hyn, ac mae'r cynhwysion cywir ar waith”, gan nodi'r “hanes cryf o arloesi ac ymrwymiad i ddarparu gwasanaethau o ansawdd uchel”.
Gellir gweld adroddiad y Paneli ac ymateb y Cyngor yn llawn drwy'r dolenni isod.
Asesiad Perfformiad y Panel - adroddiad cabinet
Asesiad Perfformiad Panel G&A
Asesiad Perfformiad y Panel